Beerput
In de ruim 35 jaar dat ik zelfstandig gevestigd psychiater ben heb ik nog nooit meegemaakt dat een huisarts weigerde de medicatiecontrole op zich te nemen. Ik stuurde dit bericht naar Medisch Contact als praktijkperikel. Binnen no time kreeg ik meer dan 35 reacties waarvan de honden geen droog brood lusten. Ik waande me even op Twitter. Ik weet van mezelf dat ik nogal prikkelende en provocerende uitspraken kan doen. De redactie had dit nog wat aangescherpt door de nadruk te leggen op het financieel economisch aspect, door “Duur ontslag” en “Vier recepten per jaar leveren mij ongeveer € 140 op” vetgedrukt als kopjes eruit te lichten. Huisartsen krijgen geen vergoeding als zij een recept uitschrijven. De reacties waren vooral van huisartsen en ik begon te begrijpen dat de relatie tussen huisartsen en psychiaters ernstig verstoord lijkt.
Als je een onvoorziene reactie krijgt op een uitspraak die je doet dan stemt dat tot nadenken. In deze tijd van nepnieuws in deze gefragmenteerde samenleving ben ik dol op de mening van andersdenkenden. Andersdenkenden is trouwens niet een juiste term omdat aanhangers van nepnieuws niet anders denken maar zij hanteren andere uitgangspunten. Bij het doornemen van de reacties realiseerde ik me dat ik het praktijkperikel interpreteerde vanuit mijn eigen ervaring. Ik vind het vanzelfsprekend dat als een patiënt weer goed genoeg voor zichzelf kan zorgen en alleen nog medicatie nodig heeft, dat die dan terugverwezen wordt naar de huisarts om de vervolgrecepten te verzorgen. Een patiënt ontsla ik pas als ik er zeker van ben dat hij goed voor zichzelf kan zorgen en slechts 4 recepten per jaar nodig heeft om goed voor zichzelf te kunnen blijven zorgen.
Huisartsen lezen het perikel natuurlijk vanuit hun eigen perspectief. Zij worden kennelijk geconfronteerd met psychiatrische patiënten die zij vanwege de wachtlijsten moeilijk kunnen kwijtraken of liever gezegd in zorg kunnen krijgen. Ik snap hun felle reacties en ik denk dat de psychiater er goed aan doet hierover te reflecteren. Uit de reacties maakte ik ook op dat huisartsen niet betaald worden voor het uitschrijven van een recept en de psychiater 35 euro voor een telefoontje of mailcontact dat er mee samenhangt. Dat ik het tussen neus en lippen doe zal ook niet meegeholpen hebben, want ik begreep dat dit als arrogant is overgekomen.
Ik vraag me af of dergelijk perikel van een cardioloog of andere medisch specialist waarbij de huisarts zou hebben geweigerd om complexe medicatie voor te schrijven ook zulke felle reacties opgeleverd zou hebben. Ik denk dus dat het iets te maken heeft met de relatie tussen de huisarts en de psychiater.
Misschien komt veel van de irritatie onder huisartsen over de GGZ voort uit het feit dat de GGZ een doolhof is voor buitenstaanders. Het valt niet mee voor huisarts en patiënt om binnen de GGZ op de juiste plek terecht te komen. Met de invoering van de POH-GGZ is veel verbeterd maar ook binnen de POH-GGZ worden vaak patiënten (onder verantwoordelijkheid van de huisarts) behandeld die eigenlijk in de specialistische GGZ thuishoren. De specialistische GGZ heeft lange wachtlijsten die naar mijn mening een artefact zijn van de wijze waarop we het georganiseerd hebben.
Een patiënt moet je niet op de wachtlijst (laten) zetten maar moet je helpen om zich als een verzekerde te gedragen. Hij kan de zorgbemiddelaar van zijn zorgverzekeraar bellen die binnen 4 weken (Treeknorm) een plekje voor hem moet vinden. Per slot is het in de zorgverzekeringswet van 2006 zo geregeld, dat de zorgverzekeraar voldoende zorg moet inkopen. In de zorgverzekeringswet komt de patiënt niet voor, maar ze gaat uit van een vrij speelveld tussen zorgverzekeraars, zorgaanbieders en verzekerden met de overheid als marktmeester. Wij moeten de patiënt dus helpen om zich als een verzekerde te gedragen want pas dan speelt hij een rol in de zorgverzekeringswet.
Psychiaters doen er goed aan om iets van de huisarts te leren. Ik ontsla eigenlijk nooit mensen maar schrijf wel ontslagbrieven. Patiënten weten dat als zij dit nodig vinden zij mij een mail kunnen sturen, waarna ik binnen 2 weken een afspraak met hen maak. Ik noem dit het huisartsenmodel. Het komt overigens weinig voor dat iemand daar gebruik van maakt.
Medisch Contact wordt goed gelezen. Na het verschijnen van het perikel kreeg ik een telefoontje van een huisarts. Hij wilde geen vervolgrecept uitschrijven voor een patiënt (hij had een jaarrecept van de Regenboorapotheek) die een jaar geleden bij mij in behandeling was geweest. Dit overrompelde me en ik vroeg of het iets met het praktijkperikel te maken had. Het bleek een jonge collega te zijn die uitvoerde van de oudere huisarts hem had geadviseerd. Ik vroeg of hij dit met zijn collega zou willen bespreken en dat ik graag met betreffende collega een artikel wilde schrijven over wat een psychiater en een huisarts van elkaar mogen verwachten. Een paar dagen later kreeg ik een mail van een psycholoog wier client net 18 geworden was en van de jeugdzorg naar de huisarts was terugverwezen voor de medicatie. Ook deze collega weigerde de medicatieverstrekking op zich te nemen en toen dacht ik: “lieve help, in mijn onschuld lijk ik een beerput opengetrokken te hebben.”